Thời gian gần đây, thị trường chứng khoán liên tục chịu nhiều biến động. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu suất đầu tư của chứng chỉ quỹ mở. Trước bối cảnh đó, không ít nhà đầu tư đặt vấn đề - có nên cắt lỗ khi đầu tư chứng chỉ quỹ hay không?  Để trả lời cho câu hỏi này, nhà đầu tư nên cân nhắc mục tiêu ban đầu và đánh giá các yếu tố rủi ro để đưa ra quyết định sáng suốt.

Sức hấp dẫn của Quỹ mở

Mặc dù đầu tư chứng chỉ quỹ mở chỉ mới phổ biến tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây, song hình thức này nhanh chóng tạo được sức hấp dẫn trong giới đầu tư, đặc biệt là lớp nhà đầu tư trẻ năng động. Họ hiểu được tầm quan trọng của tích sản và giá trị mà lợi nhuận kép mang lại. Những ưu điểm nổi bật của Quỹ mở như tính thanh khoản tốt, số tiền ban đầu không cần quá lớn, phân bổ danh mục đa dạng, tiết kiệm thời gian… đã giúp những nhà đầu tư không chuyên dễ dàng gia nhập thị trường. Ngay khi thị trường biến động khiến việc mua bán lướt sóng gặp khó khăn, quỹ mở càng trở thành một kênh đầu tư an toàn và hấp dẫn. 

Nguyên nhân Quỹ mở giảm hiệu suất

Thời gian gần đây, thị trường chứng khoán ghi nhận sự sụt giảm liên tục và quỹ mở cũng không nằm ngoài biến động đó. Hầu hết sự sụt giảm này đều do những tác động khách quan gây nên.  Tình hình căng thẳng địa chính trị trên toàn cầu đã làm đứt gãy chuỗi cung ứng khiến lạm phát tăng cao, tâm lý của nhiều nhà đầu tư bị ảnh hưởng. Ngay lúc thị trường đang diễn biến xấu, nhiều dòng tiền đầu cơ bán tháo gây áp lực sụt giảm lớn đến cổ phiếu cơ sở của quỹ mở.  Trong khi đó, Ngân hàng liên tục thông báo tăng lãi suất tạo áp lực lớn trong phân bổ dòng tiền. Các sự kiện gần đây liên quan đến Tân Hoàng Minh và một số doanh nghiệp vi phạm trong huy động vốn buộc nhà nước phải đưa ra những quy định thắt chặt liên quan đến phát hành trái phiếu và tư cách của nhà đầu tư cá nhân. Điều này làm cho tính thanh khoản của thị trưởng giảm, nhiều nhà đầu tư có xu hướng rút vốn khỏi thị trường. Trong 9 tháng đầu năm, Nhà Đầu tư đã rút ròng ra khỏi thị trường trong nước 57 triệu USD.  Những yếu tố này tác động đến bối cảnh chung của nền kinh tế, không riêng kênh đầu tư chứng chỉ quỹ. 

Khi nào nên cắt lỗ đầu tư chứng chỉ quỹ?

Duy trì kỷ luật là nguyên tắc thành công của hình thức đầu tư chứng chỉ quỹ. Bởi xét trong dài hạn, thị trường luôn tăng trưởng tích cực. Tất cả quỹ mở đều tập trung chiến lược cho mục tiêu dài hạn, trong đó khung thời gian ít nhất cho kế hoạch đầu tư là 3-5 năm và có thể xa hơn. Các số liệu tăng trưởng của Qũy trong từng giai đoạn là minh chứng cho sức hấp dẫn của chứng chỉ quỹ mở tương ứng với thời gian đầu tư.  Đồng thời các quỹ mở luôn có khả năng quản trị rủi ro chặt chẽ có thể giúp nhà đầu tư đạt được hiệu quả đầu tư tối ưu nhất. Khi có ý định cắt lỗ, nhà đầu tư nên cân nhắc đến phí giao dịch. Thực tế, trading gây tiêu tốn phí giao dịch đáng kể, đối với CCQ mở phí bán lên tới 1,5-2%/GTGD. Điều này đồng nghĩa, nếu bạn thường xuyên trading thì bạn đang làm hao hụt tiền của chính mình. Chẳng hạn với quỹ Vinacapital, nếu bạn nắm giữ dưới 1 năm, phí bán lên tới 2% /năm, nhưng nếu thời gian nhà đầu tư nắm giữ trên 2 năm phí bán chỉ còn 0.5%. Khác với cổ phiếu, thay vì bạn có thể linh động thay đổi chiến lược đầu tư tùy vào xu hướng thị trường, thì với đầu tư Chứng chỉ Quỹ cách tối ưu nhất được nhiều chuyên gia khuyến cáo là nắm giữ dài hạn. Các biến động ngắn hạn không phản ánh được mức độ gia tăng của CCQ. Do vậy, khi áp dụng đầu tư dài hạn giúp bạn đánh giá chính xác hơn khoản đầu tư của mình, đỡ mất các chi phí không cần thiết. Hiện nay, mặc dù VND đã mất khoảng 4% giá trị từ đầu năm nhưng đây vẫn là  mức giảm khá khiêm tốn so với các đồng tiền khác trong khu vực. Trong khi đó, kinh tế Việt nam vẫn được dự báo tăng trưởng 2 con số trong quý III và 7,8% trong năm 2022.  Bà Nguyễn Hoài Thu Giám đốc đầu tư VinaCapital cho rằng định giá thị trường Việt Nam đang rất rẻ so với khu vực khi mức chiết khấu theo định giá P/E của Việt Nam so với các nước ở thời điểm hiện tại đã lên đến (36%), cao hơn 3 lần so với trung bình 5 năm trước (12%).  Các doanh nghiệp niêm yết Việt Nam dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận 19% cho năm 2023, cao hơn hẳn so với các nước trong khu vực. Những con số này cho phép nhà đầu tư có thể tin tưởng vào tín hiệu khả quan trong tương lai. Vì vậy, để trả lời cho câu hỏi có nên cắt lỗ khi đầu tư chứng chỉ quỹ hay không? Câu trả lời là không. Nhà đầu tư chỉ nên cân nhắc bán chứng chỉ quỹ mở trong một vài trường hợp, chẳng hạn như:

• Nhà đầu tư đã hoàn thành mục tiêu đầu tư cá nhân
• Thay đổi hồ sơ rủi ro cá nhân khiến nhà đầu tư lựa chọn những chứng chỉ quỹ có độ biến động cao hoặc thấp hơn kỳ vọng
• Hiệu suất đầu tư của Quỹ liên tục sụt giảm trong dài hạn

Việc cắt lỗ đúng thời điểm khá quan trọng trong mọi chiến lược đầu tư. Song làm sao để duy trì hiệu suất đầu tư, đây mới thực sự là "bài toán" thách thức.  Vì vậy, trước khi cân nhắc có nên cắt lỗ hay không, nhà đầu tư nên quay lại mục tiêu đặt ra ban đầu, đánh giá thị trường và mức độ rủi ro để đưa ra quyết định sáng suốt.

Nên mua Chứng chỉ quỹ giá cao hay giá thấp, theo dõi phân tích của chị Cao Mỹ Trâm - Trưởng phòng CSKH Fmarket: