Cổ phiếu là gì? Hẳn là một trong những câu hỏi cơ bản và được nhiều người tìm hiểu nhất khi vừa dấng thân vào con đường đầu tư tài chính.

Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là một kênh đầu tư đã nhận được rất nhiều sự quan tâm từ các NĐT. Việc đầu tư chứng khoán, cổ phiếu giúp ích rất nhiều cho các NĐT trong việc kiếm thêm lợi nhuận cao và tích lũy tài sản. Tuy nhiên, để có thể đầu tư và kiếm lời hiệu quả, việc đầu tiên mà các NĐT cần làm là hiểu rõ sản phẩm mình muốn đầu tư. Bài viết này sẽ cung cấp cho người đọc những thông tin liên quan đến khái niệm cổ phiếu cũng như sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu. Cổ phiếu theo định nghĩa phổ quát nhất có thể hiểu là giấy chứng nhận số tiền của NĐT đóng góp vào công ty phát hành. Cổ phiếu là chứng chỉ được công ty cổ phần phát hành hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần trong công ty đó. Người nắm giữ cổ phiếu sẽ trở thành cổ đông của công ty và đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành cổ phiếu. Bên cạnh đó, cổ phiếu còn là một dạng tài sản có thể chuyển nhượng từ người sở hữu này sang người khác bằng nhiều hình thức khác nhau như: thế chấp, tặng, thừa kế, cầm cố hoặc mua bán trên các sàn giao dịch chứng khoán. Mệnh giá và giá trị cổ phiếu sẽ được tính bằng tiền trên mỗi cổ phiếu và giá cả sẽ chịu tác động trực tiếp bởi giá cả thị trường cũng như hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trên thị trường đầu tư hiện nay có khá nhiều loại cổ phiếu khác nhau nhưng phổ biến nhất là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

• Cổ phiếu phổ thông (cổ phiếu thường): là hình thức cổ phiếu cho phép người sở hữu quyền dự các kỳ họp đại hội cổ đông, được tham gia biểu quyết trong các trường hợp cần thiết của doanh nghiệp.
• Cổ phiếu ưu đãi: là hình thức cổ phiếu mà người sở hữu cổ phiếu sẽ có các quyền lợi khác tùy theo từng loại. Họ sẽ có những đặc quyền hoặc hạn chế nhất định so với cổ phiếu phổ thông.
• Cổ phiếu ưu đãi hiện bao gồm ba loại chính là: Cổ phiếu ưu đãi cổ tức, Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại, Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết.

Những đặc điểm nổi bật của cổ phiếu là gì?

• Giá cả của cổ phiếu thường biến động khá mạnh

So với các loại hình đầu tư khác, đầu tư cổ phiếu có thể mang lại cho NĐT nguồn lợi nhuận lớn hơn nhưng điều đó cũng đồng nghĩa với việc, NĐT phải chấp nhận những biến động mạnh về giá cả của cổ phiếu. Giá cổ phiếu biến động mạnh nhất ở thị trường thứ cấp. Có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến sự biến động về giá cả cổ phiếu nhưng yếu tố lớn nhất vẫn là ảnh hưởng từ hiệu quả kinh doanh của công ty.

• Cổ tức phụ thuộc vào kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp

Khi đầu tư cổ phiếu, NĐT sẽ nhận lại cổ tức, và cổ tức được trả sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào kết quả kinh doanh của công ty. Nên có thể nói, cổ tức thường sẽ không có một mức cố định mà biến động thường xuyên. Khi kết quả kinh doanh tốt, có những bước tiến vượt bậc trong doanh thu, cổ đông có thể nhận lại cổ tức rất cao nhưng việc ngược lại cũng hoàn toàn có thể diễn ra. Và trong trường hợp xấu nhất nếu công ty phá sản thì cổ đông sẽ là người cuối cùng nhận được các giá trị còn lại sau khi thanh lý tài sản công ty.

• Tính thanh khoản của cổ phiếu cao

Cổ phiếu dễ dàng hơn trong việc chuyển hóa thành tiền mặt nên tính thanh khoản của cổ phiếu cũng cao hơn những danh mục đầu tư khác. Tuy nhiên, tính thanh khoản vẫn phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty phát hành cổ phiếu cũng như mối quan hệ cung cầu trên thị trường.

• Sở hữu tính lưu thông

Tính lưu thông giúp cho cổ phiếu có giá trị như một loại tài sản thật sự. Nhờ vậy, mà những cổ đông đang sở hữu cổ phiếu có thể dễ dàng hơn trong việc thực hiện các hoạt động chuyển nhượng như tặng, thừa kế,...

• Rủi ro cao

Tuy nhiên, như mọi danh mục đầu tư khác, lợi nhuận càng cao thì rủi ro càng lớn. Giá của cổ phiếu sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố bên cạnh hiệu quả kinh doanh, như tình hình kinh tế, chính trị quốc gia và thế giới,... Ngoài ra, việc đầu tư theo phong trào của nhiều NĐT thiếu hiểu biết sâu sắc về cổ phiếu mình tham gia cũng kéo theo các rủi ro lớn hơn.

Khác biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu là gì?

Về bản chất: Cổ phiếu là chứng khoán ghi nhận quyền sở hữu của NĐT với một phần vốn điều lệ công ty, đơn vị phát hành cổ phiếu thường là các công ty cổ phần, tư cách chủ sở hữu cổ phiếu sẽ là cổ đông. Trong khi đó, trái phiếu là chứng khoán nợ, ghi nhận nợ của đơn vị phát hành trái phiếu, đơn vị phát hành trái phiếu là các doanh nghiệp và chính phủ, tư cách chủ sở hữu là chủ nợ. Quyền lợi của chủ sở hữu: NĐT cổ phiếu sẽ được nhận cổ tức phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty nên sẽ không có một mức lợi nhuận cố định. Cổ đông cũng có thể tham gia vào hoạt động quản lý, điều hành công ty. Trong khi đó, NĐT sở hữu trái phiếu sẽ được trả lãi suất định kì ổn định, hoàn toàn không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của đơn vị phát hành trái phiếu.

Việc hưởng lợi nhuận: Cổ phiếu có độ rủi ro cao hơn nhưng lãi suất lớn hơn. Công ty hoạt động tốt, cổ đông có thể nhận lãi tức cao nhưng khi làm ăn thua lỗ, cổ đông cũng có thể không được nhận cổ tức. Trái phiếu có mức rủi ro thấp hơn nhưng lợi nhuận sẽ không thay đổi theo thời gian và cũng không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Cổ phiếu là một trong những hình thức đầu tư chứng khoán hấp dẫn trên thị trường đầu tư hiện nay. Những đặc điểm của cổ phiếu cũng như sự khác biệt cơ bản của cổ phiếu và trái phiếu được chia sẻ trên sẽ giúp NĐT có thêm cơ sở cho sự lựa chọn của mình. Từ đó, giúp NĐT xác định được vấn đề của bản thân và mục tiêu đặt ra với việc đầu tư. Ngoài ra, đối với những NĐT không chuyên, họ cũng vẫn có thể tham gia đầu tư với lợi nhuận lên đến 50% thông qua việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ mở.

Truy cập Fmarket để xem thêm thông tin và hiệu suất đầu tư của các quỹ đang có mặt trên thị trường.

Xem thêm:

• Trái phiếu là gì? Đầu tư trái phiếu như thế nào cho hiệu quả?
• Trái phiếu ngân hàng & những thông tin nhà đầu tư không nên bỏ qua