Trước khi trả lời câu hỏi này, chúng ta cùng xem cơ chế giám sát quỹ mở của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK NN).

Lưu ý: Trên đây là mô hình giám sát giao dịch chứng chỉ quỹ thông qua các Đại lý phân phối được UBCK NN cấp phép

Tiền của Nhà đầu tư mua quỹ ai giữ?

Tiền của Nhà đầu tư mua quỹ được chuyển vào Ngân Hàng giám sát (NHGS).

NHGS có trách nhiệm quản lý tài sản của quỹ.

Như vậy tiền và tài sản của quỹ hoàn toàn tách biệt với hoạt động của Công ty Quản lý Quỹ (QLQ). Nên ngay cả khi Công ty QLQ thua lỗ hay phá sản thì tài sản của Khách vẫn còn nguyên tại NHGS và lưu ký thông tin đầy đủ trên Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Do đó, thực tế hiện nay nhiều Công ty QLQ vẫn lỗ hoạt động (vì mảng quỹ tại Việt Nam còn mới và nhỏ) nhưng quỹ vẫn lời.

Đại lý phân phối (ĐLPP) có chức năng gì?

ĐLPP như Fmarket (cũng giống như các Công ty Chứng khoán) chỉ làm chức năng tiếp nhận lệnh và hỗ trợ Nhà đầu tư.

Thông tin đăng ký và lệnh giao dịch của Nhà đầu tư qua Fmarket sẽ được đẩy lên Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Trung tâm lưu ký chứng khoán có chức năng gì?

Trung tâm lưu ký chứng khoán là nơi tổng hợp thông tin đăng ký và giao dịch của Nhà đầu tư.

Tại đây lưu đầy đủ thông tin của Khách hàng như: Thông tin tài khoản, lệnh mua/bán, số lượng nắm giữ từng quỹ…

Khi Khách hàng mua, ĐLPP sẽ đẩy lệnh lên Trung tâm lưu ký chứng khoán. Trung tâm lưu ký sẽ đối chiếu với báo có tiền của Khách hàng từ NHGS để khớp lệnh và thực hiện phân bổ chứng chỉ quỹ về tài khoản của Khách hàng tại ĐLPP.

Công ty Quản lý Quỹ làm gì?

Nhiệm vụ chính của Công ty QLQ là ra quyết định đầu tư và phân bổ danh mục, tại đây đội ngũ chuyên gia sẽ phân tích tình hình Kinh tế – Thị trường, cũng như phân tích ngành, phân tích cổ phiếu, trái phiếu để lựa chọn vào danh mục đầu tư của quỹ.

Và quỹ chỉ có một mục tiêu duy nhất là mang lại lợi nhuận ổn định và tốt hơn trong trung và dài hạn.

Các quỹ sẽ phải cạnh tranh nhau về mức độ hiệu quả đầu tư và giảm thiểu rủi ro để thu hút Khách hàng vì quỹ chỉ thu trung bình 0.3%-1.5% phí quản lý hàng năm, đây là khoản thu duy nhất của Công ty QLQ.

Có khi nào quỹ phá sản không?

Theo quy định của UBCK NN, một quỹ không được đầu tư quá 20% tài sản vào cổ phiếu hay trái phiếu của một doanh nghiệp.

Như vậy, cùng với kinh nghiệm đầu tư của các chuyên gia quản lý quỹ thì quy định trên sẽ đảm bảo tài sản quỹ luôn an toàn.

Thực tế là, hầu hết các quỹ cổ phiếu chỉ giảm 7-14% trong năm TTCK lao dốc 2018-2019.

Nếu Công ty QLQ hay quỹ dừng hoạt động thì quỹ sẽ báo cho Nhà đầu tư bán ra rút tiền về trước khi chính thức dừng.

Giá CCQ (NAV) do ai quyết định?

Giá CCQ do NHGS và Công ty QLQ phối hợp tính toán để đưa ra.

NHGS sẽ định giá các tài sản mà quỹ đang nắm giữ (cổ phiếu, trái phiếu, tiền…) sau đó chia cho toàn bộ số lượng CCQ mà Nhà đầu tư đang nắm giữ để tính ra giá của mỗi CCQ vào mỗi phiên quỹ khớp lệnh. NHGS đảm bảo tính chính xác của giá CCQ.

(Như vậy, giá CCQ không phải do Công ty QLQ tự ý đưa ra cho Nhà đầu tư)

Nếu ĐLPP (như Fmarket) dừng hoạt động thì sao?

Theo quy định của UBCK NN, các ĐLPP chính thức trước khi chấm dứt hoạt động phải thông báo cho UBCK NN và Công ty QLQ để phối hợp xử lý tài khoản của Nhà đầu tư, theo trình tự:

1. Thông báo cho Nhà đầu tư bán ra rút tiền về trước khi chính thức dừng hoạt động.

2. Nhà đầu tư có thể chọn chuyển tài khoản qua một ĐLPP chính thức khác theo chỉ định của UBCK NN.

*Nhà đầu tư dùng giấy tờ tùy thân (CCCD/CMND) đã đăng ký với ĐLPP để được xử lý.

(Vì cả Công ty QLQ và ĐLPP không liên quan đến tiền của Nhà đầu tư nên sẽ không bao giờ xảy ra trường hợp dừng hoạt động mà không thông báo, vì làm thế không có lợi ích gì mà lại bị UBCK NN xử phạt vi phạm quy định của luật).

Như vậy, có thể nói Quỹ mở là quỹ đầu tư chuyên nghiệp, minh bạch và chịu sự giám sát chặt chẽ nhất của UBCK NN.

Hi vọng, phần nội dung trên đây sẽ giúp Nhà đầu tư hiểu rõ hơn về việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ chuyên nghiệp thông qua các ĐLPP được UBCK NN cấp phép.